Batıyor muyuz? Denizde Hayatta Kalma Rehberi
Ünlü bir denizcilik atasözü der ki; Tekne seni terk etmedikçe sen tekneyi terk etme. Denizde hayatta kalmak için en iyi can simidi teknedir. Neden mi?
Teknenin batma, yanma gibi durumlarında denizde hayatta kalmak için neler yapmalıyız, tekneden düşen birisi olduğunda hayatını kurtarmanın yolu nedir, yazımızda bulabilirsiniz.
Genel anlamda bütün kurtarma araç gereçleri aşağıdaki şartları sağlamalıdır.
- İyi bir işçilik ile yapılmış olmalı
- Sıcağa ve soğuğa dayanıklı olmalı
- Mümkün olduğunca paslanmaz, deniz suyuna dayanıklı, yağ ve bakterilere dayanıklı malzemeden olmalıdır
- Güneşe maruz kalacaksa güneşe dayanıklı olmalıdır.
- Kolayca görülebilecek bir rengi olmalıdır.
- Üzerinde ışığı yansıtan bantlar bulunmalıdır.
- İdare tarafından onay bilgileri ve kullanma talimatı olmalıdır.
Teknede her kurtarma aracının yedeğini bulundurmak gerekir. Denizcilikte 1 hiçtir 2 tektir.
Tekneyi terk etmek gereken zamanda kaptan gemiyi terk emri olan Abondon Ship emrini verir. Tekne terk edilse dahi konum bildirmek gerekir. Telsize ulaşacak zamanımız varsa telsizden, zamanımız yoksa EPIRD, SARP, DPC gibi aygıtlarla yardım talebinde bulunabiliriz.
Denizde Kurtarma Araç Gereçleri
Paraşütlü İşaret Fişeği
Atıldığında 300 metre kadan yükselerek paraşütü açılır ve 30.000 kandil şiddetinde kırmızı ışık vererek acil durum sinyalinde bulunur. Paraşütü açılan işaret fişeği 40 saniye boyunca ışıklarıyla süzülerek aşağıya iner. 4 adet bulunur.
El Maytabı
Yakındaki teknelere işaret vermek için kullanılır. 1 dakika boyunca 15.000 kandil şiddetinde kırmızı ışık yayar. El maytabı ateşlendikten sonra üstünden kıvılcımlar dökülür. Rüzgarın bu kıvılcımları üstümüze savurmaması için rüzgara sırtımızı vermeli ve yukarıya kaldırarak tutmalıyız.
Yüzer Duman Kandili
Duman kandili, üzerindeki kapak açılarak kullanılan bir işarettir. Ateşlendikten sonra yine rüzgarla üstümüze gelmemesine özen göstererek rüzgaraltı tarafından denize atılır. 3 dakika kadar turuncu bir duman çıkarır ve bu duman su üstüne yoğun biçimde yayılır. Özellikle uçaktan görünebilmek için kullanılır.
Denize Adam Düştü Şamandırası (Man Overboard)
Can simidi ile birlikte kullanılan denize adam düştü şamandırası, can simidi denize düşen adama atıldığında kendiliğinden açılarak duman ve ışık işareti verir.
Can Yeleği
Can yeleği denizde hayatta kalmak için en öncelikli kullanılması gereken araçtır. Teknenin taşıyabileceği insan kapasitesi kadar can yeleği bulundurulur.
Can yeleğinin üzerinde;
- Deniz suyu ile çalışan pile bağlı, 8 saat süre ile ışık verebilen bir ampül
- Bir düdük
- ışık yansıtıcı bantlar bulunur.
Can Simidi
Can simitleri yüzebilir katı maddelerden yapılmıştır. Turuncu renklidir ve gece görünebilmeeri için üzerinde ışığı yansıtan bantlar bulunur. Can simidinin etrafı halatla çevrilidir, denize düşen kişiye atılan can simidi halat yardımıyla çekilerek kişi tekneye alınır. Ayrıca denize adam düştü şamandırasına bağlı bir can simidi de kullanılır.
Can Salı
Gemiyi terk araçlarından biri olan can salının kullanımı çok kolaydır. Pimini çekerek açabiliriz. Teknemiz batıyor ve bu sırada can salına erişemediysek tekneyle birlikte batan can salı denize 2 3 metre kadar battıktan sonra basınçla açılarak serbest kalır.
Üstü kapalı bir bot şeklindedir. Hem güneşten hem soğuktan koruma amaçlı dizayn edilmiştir. Can salı içerisinde sudan yiyeceğe, uyku tulumundan düdüğe ve işaret fişeklerine kadar denizde hayatta kalmaya yarayan tüm temel malzemeler bulunur. Ayrıca üzerinde deniz suyunu süzmeye yarayan borular ve tenteler bulunur ki suyumuz bittiğinde faydalanalım.
İçerisinde bulunan yiyecekler karbonhidrat ve şeker ağırlıklıdır. Bunun sebebi bu yiyeceklerin ödem yaparak suyu tutmasıdır. 35 40 gün kadar aç kalmaya dayanabilen insan bunca süre susuzluğa dayanamaz, bu yüzden can salında dikkat etmemiz gerekenler şöyledir;
- Öncelikle mide bulantısı hapını alıyoruz ki kusup su kaybetmeyelim.
- İlk 24 saat su içmeyip suyumuzu tasarruflu kullanıyoruz
- 2. gün her kişi 2 bardak su içebilir
- Her geçen günde içtiğimiz suyu yarıya düşürüyoruz
- Deniz suyunu kesinlikle içmiyoruz, çünkü tuz vücudumuzda daha çok susuzluğa yol açacaktır.
- İdrarımızı tutmuyoruz ve içmiyoruz.
Denize Adam Düştüğünde Ne Yapmalıyız?
Denize birisi düştüğünde önceliğimiz kişiyi teknenin pervanesinden korumak olur. Acilen kaptana haber verilir ve düşen kişi teknenin kıç tarafındaysa kaptanın manevralarıyla baş (pruva) tarafına alınır. Daha sonra can simidi atılarak kişi çekilir.
Neden Tekneyi Son Ana Kadar Terk Etmemeliyiz?
Tekneyi terk ettiğimizde ısı geçişi sebebiyle iç sıcaklık düşer ve hipotermi başlar. Bunun önüne geçmek için tekneyi terk etmeden önce vücut sıcaklığını koruyacak giysiyer giyinilmelidir. Özellikle baş boyun eller ve ayaklar ısı kaybını en hızlı yaşayacak olan uzuvlarımızdır. Denizde hayatta kalmanın temelinde son ana kadar tekneyi terk etmemek yatar.
Araştırmalara Göre Suda Dayanma Süresi
| Giyimli | Giyimsiz | |
| 5 °C’lik Suda | 1 saat | 20-30 dk |
| 15°C’lik Suda | 5 saat | 2 saat |
| 25°C’lik Suda | 16 saat | 12 saat |
