Revak Nedir?
Revak Nedir?
Yapının ön yüzünde bir kemer dizisi ile dışa açılan üstü örtülü, örtüsü sütunlarla veya payelerle taşınan uzunlamasına mekandır.
Revak nedir sorusuna kemeraltı yanıtı da verilebilir. Kemerler sıra dizi halinde Revak için ahenkli bir görünüm oluştururken Revaklar aynı zamanda güneş kalkanıdır. Genellikle bir Türbenin giriş kapısında veya camii avlusunda görmek mümkündür. Eminim siz de bir Revak altında oturup soluklanmışsınızdır.
Revaklar ilk olarak güneşin yakıcılığından korunmak amacıyla yapılan mimari öğelerdir. Dolayısıyla sıcak iklimlerin ürünüdür. Yapılan arkeolojik çalışmalar sonucu Revak, Mezapotamyadan Hitit kültürüne dek uzanır. Antik Yunan ve Roma mimarisinde de kullanılan revaklar kültürel ilişkiler sonucu, tarihi boyunca yangınlaşarak Osmanlı mimarisine geçer.
Ayrıca Antik Yunan döneminde Stoa adı verilen ve mimari açıdan revak ile örtüşen yapıların örneklerine rastlarız. Yazımızın devamında Stoa’yı kısaca açıklayacağım.
Revak Nedir, Çeşitleri Nelerdir?
Revakları çok yerde görmek mümkün olsa da ülkemizde başlıca,
- Türbe kapı revakları
- Avlu revakları
- Son cemaat yeri revakları olarak görürüz.
Avlu Revakları
Edirne dediğimizde akla gelen Üç Şerefeli Camii avlusunda ilk revaklı -kapalı- avlu sistemi uygulanmıştır. Daha sonra Süleymaniye camiinde, Sultanahmet Camiinde örneklerini görebiliriz. Fotoğrafta gördüğünüz bütün revak kubbelerinin içerisinde dualar, Esmaül Hüsnalar ve yakarışlar yer almaktadır.
Fotoğraf pinterestten alınmıştır.
Türbelerde Kapı Revakları
Girişe siper olmuş revakta kubbeyi iki yarım iki tam sütun tutmaktadır. Kubbenin içerisinde kalemişi örnekleri yer alır.
Son Cemaat Yeri Revakları
Fotoğraf: Bursa valiliği
Bursa I. Murad Hüravendigar Camii üst kat ön cephesinde sütunlarla iki göze ayrılmış kemerli bölmeler yer alırken alt tarafında son cemaat yerinin revaklarını görürüz
Stoa
Revak, mimari yapısal özellikleriyle Stoa ile benzerlik gösterir. Stoalarda sütunlar düz bir örtüyü taşırken, Revaklardaki destekler birbirine kemerlerle bağlanmıştır.
Stoa Nedir?
Stoa Antik Yunan mimarisinde, birbirinden bağımsız sütunların bir araya gelerek düz bir sıra halinde oluşturduğu üstü kapalı galeridir.
Fotoğraf:flickr
Stoanın ilk örneği Atina’da bulunan Antik Agora’dır. Yapımı M.Ö 6. yüzyıla dayanır.
Stoalar kimi zaman pazar yerleri kimi zaman halka açık gezinti yerleri veya kutsal alanlar olmuştur.
Eyvan Revak Farkı
Eyvan ve revak işlevsel olarak birbirine benzer özellikte kullanılan mimari yapılar olmasından dolayı sıklıkla karıştırılır. Eyvanı revaktan ayıran en önemli özellik üzeriyle birlikte üç tarafının da kapalı olması ve bir tarafının avluya veya başka bir mekana açılmasıdır. Revak ise yapının ön yüzünde bulunan ve bir kemer dizisi ile yalnızca üstününün örtülü olduğu uzunlamasına mimari yapıdır. Eyvanlar genellikle avluya açılırken revaklar Avlu revakları, Kapı revakları veya son cemaat yeri revakları gibi farklı konumlarda da kullanılmaktadır.
